Draaien
In het verleden kon men de verschillende hardmetaal soorten als volgt onderscheiden:
![]() | ???? |
De specifieke kenmerken zoals: Hardheid ( Hogere slijtvastheid maar grotere breukgevoeligheid ) Taaiheid ( Lagere slijtvastheid maar minder gevoelig voor breuk ) werden volgens een codering in cijfers weergegeven deze codering is volgens ISO normalisatie vastgelegd.
De meest gebruikte coderingen qua hardheid / taaiheid ligt tussen 5 en 40 waarbij geld dat hoe lager de waarde hoe harder en hoe hoger het getal hoe taaier het hardmetaal
Stel je voor je moet gietijzer verspanen met een sterk onderbroken snede dan heb je te maken met een vrij hard en abrassief materiaal, hiervoor kies je een beitelplaat met een hoge taaiheid en een zo hoog mogelijke slijtvastheid en zult ongeveer uitkomen op een K30 kwaliteit.
Mocht het nu zo zijn dat je regelmatig beitelbreuk constateert dan kies je voor een taaiere soort bijv. K35 deze plaat is taaier dus daardoor minder gevoelig voor breuk maar hierdoor minder slijtvast.
Stel je vast dat je nagenoeg geen standtijd hebt probeer dan een hardere soort bijv . K20
Dit is natuurlijk niet de enige manier om dit soort problemen op te lossen want naast de goede gereedschapkeuze spelen nog meer factoren een belangrijke rol bzoals: Snijsnelheid, voeding, opspanning en stabiliteit van de machine en samenstelling van materiaal.
De hierboven beschreven codering is meestal weer te vinden in de modernere classificatie omschrijvingen zo zul je bij o.a. Sandvik voor het draaien van staal een snijplaat met een kwaliteitscodering GC4035 vinden maar bijv. Sumitomo voor dezelfde kwaliteit ACZ350 zo kun je vaak al aan de codering zien voor welk gebied de plaat kan worden ingezet in dit geval is 35 in de codering maatgevend.
Moderne wisselplaten hebben vaak een breed inzetgebied zo bestrijkt de GC4035 van Sandvik een gebied van P10 t/m P40 dat betekend dat deze plaat breed inzetbaar is het is een taaie maar ook gelijk een harde plaat dus vrij hoge slijtvastheid met lage breukgevoeligheid.
De specifieke eigenschappen van alle wisselplaten worden uitgebreid in de diverse catalogussen beschreven het assortiment hartmetaalkwaliteiten is zo divers dat het onmogelijk is om deze op deze site te omschrijven. Daarnaast wordt er op dit gebied enorm veel research gedaan dat nagenoeg elk jaar of soms wel meerdere keren per jaar nieuwe kwaliteiten worden uitgegeven.
Spaanbreker:
Momenteel wordt er ook veel research verricht naar het gedrag van spaanbrekers, het gebruik van een passende spaanbreker is vaak een kwestie van uittesten, je kunt tegenwoordig de meest exotische spaanbrekers tegenkomen ze liggen qua geometrie vaak zo dicht bij elkaar dat je je soms afvraagt hoe zinvol deze kleine verschillen zijn. Toch blijken deze kleine verschillen daadwerkelijk effect te hebben bij de spaanbeheersing want spaanbeheersing is de basis van het hele verspaningsproces. Het is de kunst om zoveel mogelijk warmte in de spaan te brengen zodat deze zich makkelijk laat vormen en waarbij zo weinig mogelijk warmte in het gereedschap en het werkstuk wordt ingebracht. Ook hier geld de diversiteit van de verschillende spaanbrekers is zo groot dat het onmogelijk is om deze hier te beschrijven maar deze kun je vinden in de catalogussen van de diverse leveranciers. Maar als vuistregel kun je het volgende gegeven hanteren: Hoe zachter het te verspanen materiaal hoe scherper gereedschap hoe harder het te bewerken materiaal hoe botter het gereedschap ( Snij-fase ) bij materialen zoals bijv. gietijzer wordt zelfs een negatieve snijfase ingezet.
Coating:
Naast de samenstelling van het hardmetaal en de spaanbreker worden de platen voorzien van diverse coatingen deze coatingen geven de gereedschappen extra eigenschappen zoals hogere slijtvastheid, betere warmte afvoer en betere glijd eigenschappen. Daarnaast wordt het gereedschap beschermd tegen vaak extreem hoge temperaturen. Balzers o.a. is een bedrijf gespecialiseerd in het ontwikkelen en aanbrengen van verschillende coatingen.
Kenmerken slijtagebeelden wisselplaten | ||
---|---|---|
![]() | ![]() | ![]() |
![]() | ![]() | ![]() |
![]() | ![]() | ![]() |
Mogelijk voorkomende problemen bij HM-beitelplaten | |
---|---|
Slijtage vrijloopvlak | Snijsnelheid reduceren |
Slijtvastere soort kiezen | |
Gecoate platen gebruiken | |
Kerfslijtage | Kleinere instelhoek gebruiken |
Slijtvastere soort kiezen | |
Snijsnelheid verlagen | |
Warmte scheuren | Mogelijk te weinig koelvloeistof |
Snijsnelheid verlagen | |
Voeding reduceren | |
Taaiere soort gebruiken | |
Kolkslijtage | Snijsnelheid verlagen |
Voeding reduceren | |
Gecoate platen of Cermet gebruiken | |
Mogelijk te weinig koelvloeistof | |
Uitbrokkelen snijkant | Taaiere soort kiezen |
Verkeerde keuze geometrie snijkant | |
Stabiliteit verbeteren | |
Grotere instelhoek gebruiken | |
Plastische vervorming | Snijsnelheid verlagen |
Voeding verlagen | |
Snedediepte reduceren | |
Hardere/taaiere plaat kiezen | |
Opbouw snijkant | Snijsnelheid verhogen |
Voeding verhogen | |
Gecoate platen of Cermet gebruiken | |
Mogelijk ter weinig koelvloeistof | |
Wisselplaatbreuk | Voeding reduceren |
Taaiere soort gebruiken | |
Snedediepte reduceren | |
Stabiliteit verbeteren | |
Uitbreken achter snijkant | Alternatieve snij-geometrie kiezen |
Voeding verlagen | |
Meest voorkomende fouten met betrekking op werkstuk | |
---|---|
Onrondheid van werkstuk | Werkstuk buigt door; verkeerde instelhoek |
Bij buisvormige werkstukken kan de spaankracht leiden tot onrondheid | |
Hoofdspillagering of geleidingen hebben teveel speling | |
Center in hoofdspil niet juist gemonteerd of heeft teveel speling | |
Doorbuigen van werkstuk | Instelling van lunette ( Bril ) niet juist |
Golvend werkstukoppervlak | Trilling van het werkstuk veroorzaakt door te veel speling op de geleidingen |
Gereedschap niet goed ingespannen | |
Te groot snijvermogen | |
Te hoge opervlakteruwheid of groeven | Te kleine neusradius en/of te grote voeding |
Bij het draaien tussen de centers wordt het werkstuk conisch | Centers staan niet in lijn |
Glimmende strepen op het werkstuk | Wrijving van afgesleten punt van de wisselplaat ten gevolge van een te hoge snijsnelheid |